Maatschappelijk Activatie Programma (MAP)
Laatste update:22 januari 2025
Op deze pagina vind je meer informatie over het beleidsinstrument ‘maatschappelijk activatieprogramma sportevenementen’ (MAP). De achtergrond en aanleiding hiervoor is de breed gedragen Nederlandse Topsportevenementen Strategie (NTS) als onderdeel van het strategisch kader topsport en het Sportakkoord ll waarmee we de ‘maatschappelijke waarde van topsport’ willen vergroten en zichtbaar maken. Deze inspanningen sluiten tevens aan bij het advies van de Nederlandse Sportraad om de kansen die sportevenementen bieden voor de samenleving, beter te benutten.
Het maatschappelijk activatieprogramma (MAP) is bedoeld om de maatschappelijke waarde rondom topsportevenementen te vergroten. De komende jaren worden gebruikt om te inspireren, ervaringen te delen en ‘nieuwe’ programma’s te initiëren. De inspanningen zijn gericht op het activeren van gemeenten en sportbonden en de (door)ontwikkeling van methodieken en programma’s. In eerste instantie is er gestuurd op de hoofdwaarden inclusie en vitaliteit. Daar is door groeiende focus ook het thema ‘duurzaamheid’ bijgekomen. Tot slot is de economische component een belangrijke factor in de verantwoording van de (publieke) investeringen in topsportevenementen.
Kortom, de 4 hoofdwaarden van de MAP zijn:
- Welzijn en gezondheid;
- Inclusiviteit en rechtvaardigheid;
- Duurzaamheid en toekomstgericht;
- Economische ontwikkeling.
Het streven is om de nieuwe denkwijze te verankeren binnen de werkwijze van gemeenten en te koppelen aan (boven)lokale doelstellingen. Dit kan bijvoorbeeld ook vanuit de ambities van de zogenoemde (lokale) Sportakkoorden.
Oranje draad
Met de zogenoemde ‘oranjedraad’, een doorlopende lijn tussen meerdere (internationale) sportevenementen op Nederlandse bodem trachten we de maatschappelijke waarde te vergroten en evenementen te verbinden. Binnen deze aanpak wordt focus aangebracht op de belangrijkste maatschappelijke thema’s: gelijke kansen (inclusie) en een gezonde generatie (vitaliteit). Deze focus geeft sturing waardoor een stapelend effect bereikt wordt (de maatschappelijke activaties op verschillende evenementen bouwen voort op de aanpak van de ander) en zorgt voor een evidence-based aanpak.
Gezamenlijke aanpak (voorbeelden)
Gedacht kan worden aan een gezamenlijke aanpak (lees ontwikkeling programma) gericht op;
- De positionering van vrouwen
- Eenzaamheid en het gebruik van bestaande programma’s, welke zijn benut in samenhang met het EK Petanque (2022)
Op termijn willen we de diverse programma’s en inspanningen presenteren in een overzicht, binnen de genoemde hoofdwaarden.
TeamNL Sport Experience
Afgelopen jaar (2024) is de TeamNL Sport Experience voor het eerst georganiseerd: een gratis multisportevent voor jong en oud(er) dat altijd gekoppeld is aan een topsportevenement. In zeven Nederlandse steden konden allerlei doelgroepen op een laagdrempelige manier kennismaken met diverse sporten. Ook in 2025 vinden er meerdere edities van de TeamNL Sport Experience plaats. Er wordt momenteel gewerkt aan de invulling van de kalender voor volgend jaar.
Topsportevenement als motor
De TeamNL Sport Experience is een maatschappelijk activatieprogramma met als doel om de maatschappelijke waarde rondom topsportevenementen te vergroten. Waar in het verleden een sportbond of organisatie daarin vaak alleen opereerde, worden de kennis en uitvoering nu gebundeld in de TeamNL Sport Experience. Daarmee sluit het evenement perfect aan op de Nederlandse Topsportevenementen Strategie (NTS), waarin het optimaal benutten van het podium dat topsportevenementen bieden voor de samenleving centraal staat.
Nevobo neemt het voortouw
De Nevobo is kartrekker van de TeamNL Sport Experience, waarbij nauw wordt samengewerkt met NOC*NSF, andere sportbonden gemeenten en lokale partijen. “Dit is min of meer een uitvloeisel van het WK volleybal voor vrouwen dat we in 2022 hebben georganiseerd”, aldus Nevobo-directeur Michel Everaert. “Bij dat evenement zijn we er met talloze side-events heel goed in geslaagd om topsport in te zetten voor breedtesport en maatschappelijke thema’s. Mede daaruit is bij diverse partijen de wens ontstaan om hier een meer permanent karakter aan te geven.”
Laagdrempelig sporten
Bij de TeamNL Sport Experience kan jong en oud(er) op een laagdrempelige manier gratis kennismaken met allerlei sporten: Van crossen over een BMX-pumptrack en je handbal skills trainen tot smashen tegen de volleybal smashmeter, sprinten over de atletiekbaan en nog veel meer. Het programma van de TeamNL Sport Experience wordt in samenspraak met gemeenten en andere lokale partijen ingevuld. Daarbij zijn lokale en regionale ambities en bijbehorende doelstellingen leidend. In 2024 vond de TeamNL Sport Experience plaats in Apeldoorn (in het Orderbos en op het Marktplein), Heerlen, Nijmegen, Almelo, Breda, Arnhem en Den Haag. Het multisportevent werd in die steden gekoppeld aan de Eredivisie Beach, het EK Beach en de Olympische Spelen. In Arnhem en Den Haag konden bezoekers niet alleen zelf sporten, maar ook live op groot scherm naar de Spelen in Parijs kijken.
Klik hier voor meer informatie: De TeamNL Sport Experience | TeamNL
WISE-toolkit
Er is groeiende aandacht voor de maatschappelijke waarde van topsport. Hoe die maatschappelijke waarde maximaal te benutten is doorgaans nog niet altijd duidelijk. Daarom hebben Horizons (Vincent Luyendijk) en More2Win (Michiel van Rijn) een praktische aanpak ontwikkeld om concreet met dat thema aan de slag te gaan: de WISE-toolkit. Deze toolkit is gebaseerd op de internationale terminologie van Brede Welvaart, een breed gedragen en groeiend begrip. De toolkit bestaat uit een aantal onderdelen: het kansen-canvas (zie de afbeelding hieronder), relevante cases, een stappenplan en een dashboard om te meten hoe aan de verschillende waarden wordt bijgedragen.
Onderzoek
De uitwerking en invulling van diverse programma’s gaan we specifiek volgen en meten om de meerwaarde van de aanpak MAP te bewijzen, het bereik te vergroten en de impact te meten (zie ook kamerbrief november 2020). Hierbij zoeken we aansluiting bij het onderzoeksprogramma MOVES , dat in 2023 is gestart en gericht is op de maatschappelijke waarde van topsport(evenementen).
Voor meer informatie neem contact op met:
- Antoine de Brouwer (VSG): 06 29628185 - a.debrouwer@sportengemeenten.nl
- Leanne Kraak-Schmidt (Nevobo): 06 81930801 - leanne.kraak-schmidt@nevobo.nl.